Er is al meerdere keren naar verwezen, maar uiteindelijk is het rapport van het Mulier-instituut over discriminatie in het voetbal vanuit het perspectief van de arbitrage beschikbaar.
Inleiding
In 2020 lanceerde de KNVB in samenwerking met diverse ministeries een actieplan tegen discriminatie en racisme in het voetbal: ‘Ons Voetbal Is Van Iedereen’ (OVIVI). In dit plan is een belangrijke taak weggelegd voor arbitragefunctionarissen. Het handelingsperspectief bij discriminatie is aangescherpt: er wordt verwacht dat de arbitrage vaardig is in het herkennen van discriminatie en bij signalering op gepaste wijze handelt.
Probleemstelling
De complexiteit van discriminatie zit in het feit dat deze niet altijd even eenduidig te herkennen is en niet iedereen erkent dat bepaalde uitingen een van vorm van discriminatie zijn. In dit onderzoek bekijken we in hoeverre discriminatie volgens de voetbalarbitrage voorkomt in het voetbal en hoe zij bij dergelijke incidenten handelen. We bespreken welke uitingen zij wel en niet zien als discriminatie. Ook gaan we in op ervaringen van de arbitrage met de OVIVI-maatregelen.
Conclusies en aanbevelingen
Het onderzoek toont aan dat arbitragefunctionarissen signaleren en sanctioneren als belangrijke factoren zien bij het tegengaan van discriminatie. Tegelijkertijd lijkt de arbitrage discriminatie niet altijd als dusdanig te (h)erkennen. Daarbij speelt mee dat bepaalde discriminatoire uitingen in het voetbal zijn genormaliseerd. Wanneer scheidsrechters deze structurele discriminerende uitingen (h)erkennen, achten zij het daardoor niet haalbaar ze op structurele wijze te sanctioneren. Daarnaast is het draagvlak beperkt om kennis over discriminatie bij scheidsrechters zelf te vergroten. Daarom is het van belang scheidsrechters ervan bewust te maken dat het herkennen van discriminatie complex is en dat het daarom nodig is hun eigen kennis te vergroten. Verder moeten we inzetten op het tegengaan van genormaliseerde (en ook minder expliciete) discriminerende uitingen binnen het voetbal. Daarbij is ook de medewerking van sleutelfiguren als bestuurders, trainers en aanvoerders in zowel het amateur- als het betaald voetbal essentieel. Hun hulp is nodig om in het voetbal een nieuwe anti-discriminatienorm te ontwikkelen en handhaven.
